Dansdocent Joop Oonk: “Ik wilde gewoon dansen!”

IN THE SPOTLIGHTS | Dansdocent Joop Oonk (30 jaar) is bekend als oprichter van het inclusieve dansgezelschap Misiconi Dance Company. Joop is naar eigen zeggen een heel actief persoon wiens hoofd nooit stil staat. Daarmee krijgt ze veel gedaan! Ze studeerde danseducatie aan het NOVA college in Haarlem en Codarts in Rotterdam. Dat sloot ze af met een master in Dance Cultures aan de Universiteit van Surrey in Engeland. Momenteel is ze bezig met SHIFT!, een Eramus+ project naar methodiekontwikkeling binnen inclusiedans. Én nieuw artistiek onderzoek naar de rolstoel in de publieke ruimte; City on Wheels. De tip van Joop: “Geef nooit op!”

Dit artikel is geschreven in opdracht van Dansdocent.nu, en meeverhuisd naar Dansers.nu. Vanaf oktober 2022 lees je in deze rubriek gloednieuwe interviews met dansers en makers uit Nederland en Vlaanderen.

Waarom heb je ervoor gekozen om dansdocent te worden?

Het is niet een bewuste keuze geweest; ik ben er ingerold. Ik stond op wachtlijsten voor ArtEZ en Fontys voor de richting uitvoerend. Uiteindelijk ging dat niet door en ben ik bij Codarts danseducatie gaan studeren. Ik wilde eigenlijk niet specifiek ergens voor kiezen, noch voor docent, noch voor uitvoerend. Ik wilde gewoon dansen!

Toen ik er in 2007 eenmaal mee bezig was bleek dat ik het stukje coaching en talentontwikkeling het leukste vond. Het meedenken en lange lijnen uitzetten om iemand ergens heen te laten groeien. Jonge dansers meekrijgen en laten voelen dat dans meer is dan iets wat je in de vrije tijd kan doen. En dat het worden van een danser of dansdocent niet de enige optie is. Er is zoveel wat je met het vak dans kan doen. Je kunt op scholen werken in het PO of VO, je kunt maker worden, je kunt de community arts richting op, je kunt op de educatie afdeling van een dansgezelschap werken.

Ik vind het vooral leuk om dansers, die niet altijd de mogelijkheden of de toegang hebben tot een dansacademie, verder te helpen. Denk aan dansers die een vorm van een beperking hebben. Ik vind dit leuk omdat ik door deze doelgroep anders naar beweging ben gaan kijken en soms ook anders moet communiceren. Het haalt me uit mijn comfort zone. Elk lichaam is anders en ik kan mezelf constant bevragen. Het verrijkt en verdiept me.

Waarom besloot je een master in Dance Cultures te doen?

Toen ik klaar was op Codarts voelde ik sterk dat ik nog niet klaar was voor het werkveld. Ik wilde niet gelijk aan het werk als dansdocent om allerlei groepen dansles te geven. Wel voelde ik de drang om verder te leren en me te verdiepen. Ik ben tijdens mijn master Dance Cultures dans in een bredere context gaan zien doordat ik veel filosofische en danswetenschappelijke teksten las. Ik heb geleerd hoe ik zelf onderzoek kan doen en dingen kan onderbouwen, en inspiratie kan halen uit een voorheen onbekende academische wereld.

Welke dansdocent heeft de meeste invloed gehad op de docent die jij geworden bent?

Veel docenten hebben invloed op mij gehad. Ik was vaak ondersteboven van mensen die een hele eigen en unieke manier van werken hadden, een eigen benadering, bijna leefwijze en filosofie. Mensen die mij hebben laten inzien dat de wereld groter is en dans over grenzen heen kan gaan en interdisciplinair kan zijn. Zo hebben Ingrid, Stoepker, Suzan Gilson, Jasper Dzuki Hellen, Wijnand Karel, Efrosini Protopapa, Marianne van der Velde en Lucy Bennett veel voor mij betekend.

Bij allen heb ik altijd een sterk gevoel gehad dat ze vertrouwden in wat ik deed, ondanks dat ik vaak buiten de boot viel met mijn ideeën. Niemand zag inlcusiedans namelijk zitten in het begin. Het was een wisselwerking en gesprek en daarin konden zij dingen aanbieden of aanleveren. De juiste dingen, denk ik. Zo heeft Ingrid Stoepker vaak aanbevelingen geschreven waarmee ik verder kon, zoals met een VSBfonds beurs naar Engeland om mijn master te doen.

Op welke prestatie ben jij het meest trots?

Ik ben heel trots dat Stichting Misiconi nu al vijf jaar een gezonde stichting is waarbij ik meerdere mensen een plek kan bieden. Misiconi Dance Company is een inclusief dansgezelschap waar dansers met en zonder beperking (fysiek, intellectueel of anderzijds) samenkomen op het podium. Ik vind dat iedereen de mogelijkheid moet hebben om zijn talenten te ontwikkelen en toegang te krijgen tot hoogwaardige trainingen en te presteren. Misiconi heeft een baanbrekende inclusieve werkwijze, die in 2017 is uitgegeven in het boek Unload to Upload, handleiding voor een inclusieve danspraktijk.

Daarnaast ben ik ook trots op de ontwikkelingssubsidie die ik onlangs van het AFK heb gekregen voor City on Wheels. Dit is een budget dat ik kan gaan besteden aan mijn eigen artistieke ontwikkeling. Ik ga me komend jaar focussen op de rolstoel als object in de publieke ruimte. Ik ga kijken naar het object en de mensen die deze gebruiken en hoe we bewegingen dynamischer, sneller, krachtiger of gewoon anders kunnen interpreteren. Als choreograaf en docent binnen inclusiedans wil ik mijn kennis hierin verbreden. Dit onderzoek zal leiden tot een interactieve installatie op locatie; een korte choreografie waarin performers, rolstoelen, de locatie en publiek de grootste rol spelen.

City on Wheels komt voort uit mijn werk bij Stichting Misiconi. Hier werken we vaak noodgedwongen ‘op locatie’. Zoals de basketbalveldjes in de buurt van de dansstudio. Deze studio is klein en niet altijd voorhanden. De toegang tot reguliere plekken zoals theaters en festivals is ook ingewikkeld. Kleinere theaters zijn vaak niet toegankelijk en (locatie-) festivals ook niet. Die terreinen zijn niet aangepast voor mensen in een rolstoel en dus ook niet voor de performers in een rolstoel. Denk aan het naar de wc gaan, bijvoorbeeld in de DIXIs. Of een festival in drukke cafés en andere kleine ruimtes. Ik moest hier iets mee. Ik wilde het probleem gebruiken om een oplossing te vinden.

“Voor City on Wheels heb ik een ontwikkelingssubsidie van het AFK ontvangen. Helaas is dit niet genoeg om de daadwerkelijke voorstelling te ontwikkelen. Voor het project is nog 5000 euro nodig voor materiaalkosten, bouwkosten, productiekosten, vergunningen en honoraria. Hiervoor ben ik een crowdfundcampgne gestart via Voordekunst. Help je mij met een bijdrage?”

— Joop Oonk

Wat is het meest inspirerende moment dat je afgelopen jaar met jouw leerlingen hebt meegemaakt?

We zijn het afgelopen jaar een Erasmus+ project gestart bij Stichting Misiconi. Het project heet SHIFT! Hier zijn we opzoek naar een nieuwe methodiek voor dansers met een leerachterstand, verstandelijke beperking en autisme. Er zijn momenten geweest dat we hele mooie gesprekken en feedback hebben gekregen van de dansers.

Ontdekkingen in ons materiaal en signatuur zijn voor mij heel bijzonder. We hebben er zeker vijf jaar over gedaan om te kunnen springen en te landen met gebogen knieën in plié! Hoe we dit nu bereikt hebben is doorzettingsvermogen en het steeds herzien van onze didactische vaardigheden, methodiek en oefeningen.

Repetitie van Misiconi Dance Company. Fotograaf: Henry Krul.

Wat is jouw grootste 'blooper' van afgelopen jaar?

Ik heb zoveel bloopers, mijn hele leven bestaat er uit. Het is trial en error. In het algemeen ben ik vrij direct en zeg ik vaak dingen die ik niet had moeten zeggen, of in ieder geval minder direct had moeten zeggen. haha.

Ik denk dat veel mensen niet altijd goed hiermee om kunnen gaan, maar als mensen me beter kennen weten ze ook dat ik het nooit verkeerd zal bedoelen. Daarnaast zijn er ook genoeg mensen die mij een prettig persoon vinden omdat ze weten wat ze aan me hebben. Ik zeg wat ik doe.

De keuzes die ik maak zijn niet altijd gebaseerd op mensen te vriend houden, maar op het runnen van een bedrijf en het nastreven van een visie en ideologie. Tegelijkertijd mag iedereen altijd alles zeggen en bel ik vaak gelijk op als ik onrust voel. Ik denk dat zeggen wat je wilt vaak ook helpt bij het verwezenlijken van je doelen, al moet je natuurlijk altijd de juiste manier vinden.

Wat is jouw grootste droom om nog als dansdocent te verwezenlijken?

Dat ik dansers met een beperking kan begeleiden binnen het hoger onderwijs. Ik zie weinig kunstenaars die inclusie in de praktijk brengen, een volgende stap zetten en verder gaan dan projectmatig werken. Dansers met een beperking moeten kansen krijgen om zich als professional te ontwikkelen, om te excelleren en door te stromen. Dit zou kunnen in modules en met de juiste begeleiding. We moeten hier nog stappen in maken, maar een eerste vooropleiding zal velen helpen om te kunnen werken aan hun potentieel. Voor elke danser met talent, doorzettingsvermogen en de juiste coaching moet het mogelijk zijn om hiernaartoe te streven.

Welke tip zou jij geven aan jonge dansdocenten?

Blijf vragen, blijf kijken en laat het onmogelijke mogelijk worden. Geef nooit op!

Het zijn dingen die ik zelf nog altijd blijf doen. Oog hebben voor de persoon die voor je staat. Jezelf bevragen. Wie zegt dat iets niet lukt heeft niet goed genoeg geprobeerd. Daarom zeg ik: doe het gewoon! Vaak zijn er andere wegen naar Rome. Deze houding heeft mij opgeleverd dat Misiconi bestaat, het boek Unload to Upload bestaat en ik mezelf nu kan ontwikkelen door middel van een AFK budget.

Dit artikel wordt je gratis aangeboden door Dansers.nu. Vind je ons online magazine voor dansers ook een fantastisch initiatief? Steun ons dan door lid te worden!

IN DE SPOTLIGHT

Dansdocent ben je omdat het je passie is, maar wat meer respect en erkenning zou ook fijn zijn. Toch? Daarom interviewen wij regelmatig leden van Dansdocent.nu om hen in de schijnwerpers te zetten en de aandacht te geven die zij verdienen. We vragen hen waarom ze dansdocent zijn geworden, hoe ze het ervaren en wat ze nog zouden willen meemaken. Ook interviewen we regelmatig vooraanstaande en populaire dansdocenten. Laat je inspireren door deze mooie mensen!