Omscholingsregeling voor dansers algemeen bindend verklaard

Foto: Unsplash

CARRIÈRE | Werk jij als danser in loondienst in Nederland? Dan moet jouw werkgever vanaf 2023 verplicht premie betalen voor de omscholingsregeling voor dansers. Met dat budget kun jij, wanneer je danscarrière ten einde loopt, jezelf omscholen tot een nieuw beroep.

Omscholing Dansers Nederland

De cao Omscholing Dansers Nederland (ODN) is algemeen bindend verklaard door de Nederlandse overheid. Dat betekent dat alle theater- en dansgezelschappen in Nederland  voortaan verplicht een bedrag per maand moeten afdragen aan de dansers die bij hen in loondienst zijn. Met dit budget kunnen dansers zich omscholen tot een ander beroep wanneer ze (moeten) stoppen met dansen. Dit geldt vanaf 1 januari 2023 tot minstens eind 2027. 

De cao ODN was een onderdeel van de cao Toneel en Dans. De nieuwe cao Toneel en Dans werd al in juni 2022 bindend verklaard, maar daarin was de omscholingsregeling nog optioneel. Werkgevers konden kiezen of ze hieraan meededen. Op 15 december 2022 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de omscholingsregeling bindend verklaard. Daarmee zijn werkgevers wettelijk verplicht om aan de regeling deel te nemen. 

Omscholingsregeling 

Voor de meeste beroepen betaalt de werkgever een pensioenpremie. Als jij met pensioen gaat, krijg je dat geld. Zo kun je de huur, je eten en andere kosten blijven betalen, ook al heb je geen inkomen meer. Bij dansers ligt dat net wat anders, omdat die veel eerder moeten stoppen met hun werk als performer. Maar als je eind dertig bent kun je natuurlijk nog niet met pensioen! 

Om ervoor te zorgen dat jij niet op straat komt te staan wanneer je te oud wordt om fulltime professioneel te dansen, is er de Omscholingsregeling Dansers Nederland. Die zorgt ervoor dat jij aan het einde van je danscarrière een geldpotje hebt waarmee je een opleiding kunt betalen voor de tweede helft van je werkende leven. 

Cao Toneel en Dans

Voor bijna elk beroep in Nederland bestaat een collectieve arbeidsovereenkomst (cao). Daarin staan afspraken over hoeveel je betaald moet krijgen. Maar ook hoeveel vakantiedagen je krijgt en hoeveel jouw werkgever moet bijdragen aan jouw pensioen. Dansers vallen onder de cao Toneel en Dans. Die werd onlangs vernieuwd, en in juni 2022 algemeen bindend verklaard voor twee jaar. 

Normaal gesproken geldt een cao voor mensen die in loondienst werken. Maar sinds 2020 staat er in de cao Toneel en Dans ook een minimumtarief voor mensen die als zzp-er werken in de podiumkunsten. Er staat namelijk in dat deze zzp’ers minimaal 50% mogen rekenen bovenop het tarief dat in de cao vermeld staat. Met dit extra geld kunnen zij dan zelf sparen voor hun pensioen en hun arbeidsongeschiktheidsverzekering betalen. 

Lees ook ons artikel over een eerlijke uurtarief voor dansdocenten. Wij berekenden op basis van de Nederlandse cao Toneel en Dans 2020 dat freelance dansdocenten minimaal € 42,67 per uur horen te verdienen. Sinds 2022 is dat minimaal € 47,43 per uur! 

Kunstenbond

Dit minimumtarief voor zzp’ers hebben we te danken aan de Kunstenbond, die daar hard voor heeft gestreden. Tot 2007 was het namelijk nog verboden voor zzp-ers om onderling prijsafspraken te maken. De overheid was bang voor kartelvorming. Dat betekent dat bedrijven samen afspraken maken over hun prijzen. Als dat gebeurt, is er geen eerlijke concurrentie meer en kunnen de prijzen onnodig hoog zijn. Normaal gesproken mogen zulke prijsafspraken dus niet.

Dat gold tot nu toe voor alle bedrijven, of je nu een groot nationaal bedrijf bent of een kleine zelfstandige ondernemer. Maar de situatie van zzp-ers ligt natuurlijk heel anders. Vooral in de kunsten worden zzp-ers vaak onderbetaald. Dat is alleen op de lossen door minimumtarieven vast te leggen. Onder druk van de Kunstenbond maakte de overheid daarom een uitzondering voor zzp-ers in de kunsten. 

Bronnen