In de spotlight: allround dansdocent Yaël Sarioa

Fotograaf: Ezme Hetharia

INTERVIEW | Yaël Sarioa (30 jaar) komt uit de hiphopscene en heeft hard gewerkt om van zijn ‘underdog-gevoel’ af te komen. Als vijftienjarige gaf hij al danslessen, maar hij verlegde de focus naar uitvoerend tijdens de dansacademie (Lucia Marthas Institute for Performing Arts, Amsterdam). Toch geeft Yaël nu drie dagen per week les in de stijlen commercial, hiphop, modern-jazz en jazz-fusion bij House of Dance in Den Helder. Ruimdenkendheid en zelfverzekerdheid zijn belangrijke thema’s in zijn lessen. Lees in dit artikel waarom!

Dit artikel is geschreven in opdracht van Dansdocent.nu, en meeverhuisd naar Dansers.nu. Vanaf oktober 2022 lees je in deze rubriek gloednieuwe interviews met dansers en makers uit Nederland en Vlaanderen.

Hoe oud was jij toen je jouw eerste danspassen deed? 

Dans is altijd puur en onbewust in mijn leven aanwezig geweest, deels ook door de Molukse cultuur. Mijn vader is Moluks. Als baby waren mijn ouders al met mij aan het dansen, maar mijn eerste dansherinnering is van toen ik 3 of 4 jaar was en we thuis disco gingen houden met soul en funk muziek. We hadden een staande lamp met een draaiknop, die ging aan-uit-aan-uit, dat was de disco. En dan gingen mijn ouders en ik dansen in de woonkamer. Dat vond ik echt fantastisch! 

Waarom heb je ervoor gekozen om dansdocent te worden? 

Mijn ouders hebben me altijd gesteund, maar op de havo in Den Helder heb ik me nooit echt op mijn plek gevoeld. Ik kleedde me anders, stond vrijer in het leven dan mijn klasgenoten en ik wilde dansen. Dit werd niet altijd geaccepteerd. Denk aan uitgelachen worden tijdens schoolfeesten als ik danste en opmerkingen naar mijn hoofd krijgen als ‘homo, ga maar lekker met de meiden om’. Terwijl ik toen nog niet eens wist dat ik gay was, daar kwam ik op de dansacademie pas achter! Het zorgde ervoor dat ik me niet op mijn gemak voelde op school, in tegenstelling tot de dansschool waar ik kon zijn wie ik ben. Zonder label of oordeel.

Dansen staat daardoor voor mij voor vrijheid en jezelf kunnen zijn. Dit wilde ik met anderen delen. Ik gaf op de middelbare school al hiphoples bij Inzide Dancers, en Rik Bodylanguage in Den Helder. Ik had ook al verschillende cursussen gevolgd om les te kunnen geven. Zoals de cursus Streetdance instructor van FISHEC (Federation for International & Hip Hop Education and Competitions) en Hiphop instructor van DeeCee Entertainment.

Toen ik audities ging doen bij de dansacademies werd ik voor de mbo - en niet de hbo - dansopleiding bij Lucia Marthas Institute for Performing Arts in Amsterdam aangenomen. De decaan van de middelbare school zei toen tegen me: “Als dit de weg is die jij moet bewandelen om uit te komen bij je droom, waarom zou je dat dan niet doen?” Dit waren precies de woorden die ik toen nodig had. Ze gaf me support, bood inzicht en zorgde ervoor dat ik me veilig voelde.

Waar heb jij de dansopleiding gevolgd en hoe is dat bevallen? 

Toen ik bij ‘Luuc’ binnenstapte voelde het direct als thuis. Ik kon me identificeren met de medestudenten (dezelfde kledingstijl, dezelfde gedachtes, etc.) en de sfeer die in de gebouwen hing. Dat was zo bijzonder, dat gevoel kan ik zo weer naar boven halen! De technieklessen, de termen, de kleding, alles was totaal nieuw voor me. Ik dacht: wat komt er allemaal op me af?! Ik heb mezelf altijd gezien als the underdog, het voelde alsof ik overal achteraan hobbelde en nét niet goed genoeg was. Maar ik voelde wel continu: dit is waar ik moet zijn!

Uiteindelijk ben ik na één week toch doorgestroomd naar het hbo! Ze zagen tijdens die week al vooruitgang en mijn techniek leek toch redelijk aan te sluiten bij het niveau van de hbo’ers. Ik werd uit de klas gehaald en 25 minuten later begon mijn eerste les (van Cora Ringelberg) op het hbo al. De sfeer was heel anders, volwassener. Een van mijn klasgenootjes was ook Moluks, dat schiep dan toch direct een band. Ze hielp me op weg en later gingen ook andere klasgenoten me helpen. Zo lief! 

Van Cora kreeg ik veel feedback, dat motiveerde me enorm. Ik werkte keihard en aan het eind van het jaar gaf ze aan dat ik de verrassing van het jaar was. Ik moest toen bijna huilen. Die bevestiging, samen met de support van mijn klasgenoten, was wat ik nodig had. Het was echt een mijlpaal en het heeft de rest van mijn loopbaan gevormd: altijd hard blijven werken, je aan jezelf bewijzen, stay humble! Dus niet naast je schoenen gaan lopen. Blijf onthouden waar je vandaan komt en behandel jezelf en anderen met respect. Dan ga je groei behalen!

Het eerste jaar werden we zowel als danser en als docent opgeleid. Na dat jaar heb ik de keuze gemaakt niet als docent door te gaan, maar als danser. Alles wat ik reeds bij de cursussen had geleerd kwam weer voorbij op de opleiding en ik had zo’n achterstand in de technieklessen, ik vond dat ik me beter daarop kon focussen dan op het lesgeven. Die keuze heeft me goed gedaan. Ik heb eerst mezelf kunnen ontwikkelen als allround danser en die kennis en ervaring geef ik nu weer door aan mijn leerlingen. 

Met welk leerdoel of thema ben jij momenteel in jouw lessen bezig? 

Momenteel geef ik lessen bij House of Dance in Den Helder in de stijlen commercial, hiphop, modern-jazz en jazz-fusion. De jongste leerlingen zijn 9 en de oudste begin 30. De laatste jaren probeer ik in al mijn lessen meer de focus te leggen op zelfverzekerdheid, veiligheid en ruimdenkendheid. Ik ben zelf deze thema’s vaak tegengekomen als ik andere, nieuwe lessen deed. Ik was namelijk alleen hiphop gewend. Door in aanraking te komen met nieuwe dansstijlen ben ik gaan inzien dat er verschillende manieren zijn om bewegingen uit te voeren. Dit pas ik ook bij mijn leerlingen toe.

Ik wil hen uitdagen, bewegingen laten onderzoeken en zoveel mogelijk kennis meegeven. Bijvoorbeeld door ze dezelfde beweging op verschillende manieren te laten uitvoeren. Of door te kijken hoe ze met bepaalde fysieke beperkingen om kunnen gaan. Het resultaat is dat ze op hun eigen manier invulling gaan geven aan bewegingen en uiteindelijk dansen op de manier die het beste bij hun lichaam en hun gevoel past. Dit draagt bij aan de zelfverzekerdheid en ruimdenkendheid van de leerlingen.

Naast de techniek benoem ik iets wat met de persoon of het gevoel te maken heeft, zodat ze zich vrijer voelen om zichzelf te zijn in de les. Zoals: ‘Zo, je was echt aan het stralen tijdens die sprong!’ De leerlingen dus laten weten dat ze gezien worden. Dans is voor mij vrijheid, waar ik het meest vrij in kan zijn, en dat vind ik het allerbelangrijkste om mijn leerlingen mee te geven. Niet alleen de techniek en hoe je die perfect kunt uitvoeren. 

Het gerucht gaat dat je goed aan moeilijke doelgroepen kunt lesgeven. Klopt dat?

(lacht heel hard) Is dat zo? Daar was ik me niet van bewust! Ik heb wel vaak en veel aan moeilijke doelgroepen workshops gegeven. Bijvoorbeeld aan asielzoekers die de Nederlandse taal niet of nauwelijks spraken, kinderen uit achterstandswijken of moeilijk opvoedbare kinderen. Dat gaat me inderdaad goed af. Mijn houding als docent is dan anders. Vanaf het begin ben ik heel duidelijk en gestructureerd, meer dan in reguliere lessen. Ik laat weten wat er komen gaat, ik ben strenger, direct en eerlijk, maar met de deur op een kier. 

Docenten behandelen leerlingen uit moeilijke doelgroepen vaak alsof ze achterlijk zijn, ik praat gewoon normaal tegen hen. Ik erken wie ze zijn en hoe ze zich op dat moment kunnen of willen uiten. Maar ook al is die dansles bij hen op school, ze zijn gast in míj́n les. Het is mijn territorium. Dat moet je afbakenen met jouw regels, structuur, sfeer en werkwijze. Anders vegen ze de vloer met je aan. 

Heb je wel eens uitdagende situaties meegemaakt tijdens het lesgeven? 

Het is me regelmatig overkomen dat tijdens een workshop een leerling voor ‘flikker’, ‘kankerhomo’ of zoiets heftigs werd uitgemaakt. Op die momenten leg ik direct de les stil en confronteer ik ze hiermee door vragen te stellen. Ik krijg dan de doorsnee reacties - ‘dat is toch gewoon zo’, ‘hij is gewoon vies’, ‘homo’s zijn niet stoer’ - en confronteer ze uiteindelijk met het feit dat ik zelf gay ben. Dan kijken ze me met grote ogen aan en zijn ze even van slag. Het gevolg is dat de hele sfeer switcht in de les en ik krijg dan ineens een ander soort respect.

Na de les komen de boosdoeners vaak nog naar me toe om me te bedanken voor de les en ik merk dat ze dan iets anders tegen homoseksualiteit aankijken. Van docenten krijg ik terug dat ze het nog nooit op die manier hebben opgelost. Misschien hebben de leerlingen ook niet eerder een docent gehad die homoseksueel is en daar zo openlijk voor uitkomt en de discussie erover aangaat. 

Op welke prestatie ben jij het meest trots?

Leerlingen die na verloop van tijd zelfverzekerd in de les staan. Veel leerlingen zitten toch met een bepaalde gêne. Het is niet altijd even makkelijk voor een leerling om zich totaal over te geven en er helemaal voor te gaan. Om dit te stimuleren heb ik onder andere een loopoefening ontwikkeld. Niks moeilijks, maar ik leer ze hierbij écht te kijken naar zichzelf. Naar hun lichaam, hoe ze lopen, hun houding, hoe dit overkomt. En ze moeten zichzelf ook letterlijk aankijken. We bespreken wat dit doet met hun gevoel en hoe ze meer in contact kunnen komen met zichzelf. Het heeft direct een groot effect op de leerlingen en hoe ze uiteindelijk in de les staan en een choreo dansen. Daarnaast wordt de verbinding in de groep ook sterker en durven ze elkaar ook aan te moedigen tijdens de les. Dat stimuleer ik ook enorm!

Welke tip wil je meegeven aan ander dansdocenten?

Don’t dance for the socials, dance to STAY social! Het gaat er niet om hoe je eruit ziet of hoeveel likes je krijgt met je video. Als we gaan filmen gaat er een stukje puurheid verloren wat je niet kunt vastleggen op video. Dat blijft alleen bestaan als we met elkaar dansen in het moment. Het gaat om het hier en nu! Zie wie er in je lessen staat en geef ze erkenning. Creëer een veilige omgeving tijdens je lessen zodat het zelfvertrouwen kan groeien en leerlingen zich kunnen ontwikkelen als danser en als mens. Als je dat voor elkaar krijgt, zullen de leerlingen je waarderen en zullen ze terug blijven komen naar je les. Op die manier kun je écht iets bijdragen. 

Maar de grootste key in alles wat je doet: stay humble! Zodat je trouw kunt blijven aan jezelf, aan de mensen om je heen en je met een tevreden en trots gevoel kunt terugkijken op wat je hebt gedaan en hebt bereikt. 

Dit artikel wordt je gratis aangeboden door Dansers.nu. Vind je ons online magazine voor dansers ook een fantastisch initiatief? Steun ons dan door lid te worden!


IN DE SPOTLIGHT

Dansdocent ben je omdat het je passie is, maar wat meer respect en erkenning zou ook fijn zijn. Toch? Daarom interviewen wij regelmatig leden van Dansdocent.nu om hen in de schijnwerpers te zetten en de aandacht te geven die zij verdienen. We vragen hen waarom ze dansdocent zijn geworden, hoe ze het ervaren en wat ze nog zouden willen meemaken. Ook interviewen we regelmatig vooraanstaande en populaire dansdocenten. Laat je inspireren door deze mooie mensen!

Eefje Huntink

Eefje Huntink is redacteur voor de rubriek ‘In the spotlight’. Ze studeerde in 2004 af aan de opleiding Docent Dans bij ArtEZ in Arnhem. Daarna werkte ze als danseres en als assistent dance captain bij het Holland Show Ballet. In 2019 schoolde ze zich om tot danscoach en ontwikkelde ze een training voor studenten van kunstacademies met aandacht voor hun mentale en emotionele welzijn. Voor Dansdocent.nu interviewt ze dansdocenten uit Nederland en Vlaanderen en vraagt hen naar hun passie voor dans en lesgeven.